Zużycie materiałów pędnych

img20NORMY ZUŻYCIA MATERIAŁÓW PĘDNYCH. Materiały pędne są drogie i deficytowe. Oszczędna gospodarka materiałami pędnymi, idąca w kierunku zmniejszenia zużycia benzyny, olejów napędowych i smarów na przejechanie osobo i tono kilometra i na pracę sprzętu, jest jednym z istotnych zagadnień naszej ekonomiki. Drogą do realizacji tego celu jest stałe rozszerzanie normowania zużycia materiałów pędnych i ciągłe polepszanie obowiązujących w tej dziedzinie norm zużycia paliw i smarów. Norma zużycia materiału pędnego przez pojazd mechaniczny określa, z wyjątkiem niektórych przypadków, zużycie materiałów w l na 100 km jazdy w warunkach przeciętnej eksploatacji wozu, z uwzględnieniem ładowania, manewrowania, wyładunku, itp. W planowaniu Zużycia materiałów pędnych należy przyjmować normy średnio progresywne, tj. normy zużycia zmniejszone o wielkości wynikające z rzeczywistych osiągnięć oszczędnościowych w poszczególnych jednostkach gospodarczych i z przewidywanego postępu. Normy takie są średnią osiągniętych wyników, oczywiście lepszych niż średnia ogólna zużycia materiałów pędnych. Normy zużycia materiałów pędnych są zmniejszane lub zwiększane zależnie od warunków pracy pojazdu mechanicznego lub sprzętu. Np. jazda po autostradzie o gładkiej nawierzchni asfaltowej, z kostki kamiennej i betonu, powoduje zmniejszenie normy o 1 do 15% w zależności od stanu drogi. Przy jeździe na drogach zniszczonych, błotnistych, zasypanych nie wałowanym żwirem lub tłuczniem, piaskiem lub śniegiem, w okolicach górskich, przy utrudnionym manewrowaniu, przy częstym zatrzymywaniu się, dla samochodów straży pożarnej, dla samochodów — wywrotek, dla jazdy w dużych miastach — normy zużycia powiększa się o 1 do 15%. Zużycie olejów i smarów łącznie z wymianą zostało ustalone w stosunku procentowym do zużycia paliwa, a mianowicie: od 3,5 do 6,5% dla oleju silnikowego, w zależności od rodzaju silnika (przed, ewentualnie po kapitalnej naprawie) i od 0,8 do 2,2% dla olejów przekładniowych, w zależności od rodzaju napędu (na jedną lub na kilka osi) i rodzaju silnika (wysoko lub nisko prężny). Zużycie paliwa zależy ogólnie biorąc od: 1) umiejętności prowadzenia wozu lub manewrowania sprzętem, 2) szybkości jazdy, obciążenia wozu i stosowania przyczep, 3) warunków atmosferycznych i drogowych, 4) temperatury silnika i ogólnego stanu wozu lub sprzętu, 5) ciśnienia w oponach. W jednostkach wykonawstwa budowlanego można się czasem spotkać z wysoce szkodliwą praktyką dodawania olejów silnikowych do oleju gazowego (napędowego) w celu podniesienia jego wiskozy. Taki „dodatek” pogarsza wybitnie własności pędne oleju napędowego, powoduje zwiększenie ilości osadów koksowych itp., a w efekcie — zmniejszenie mocy silnika oraz konieczność częstszego remontowania. Stan silników spalinowych zatrudnionych w budownictwie pozostawia często wiele do życzenia i powoduje nadmierne zużycie materiałów pędnych. Realizacja oszczędności w zakresie zużycia paliw (podobnie jak olejów i smarów) wymaga stałego podnoszenia sprawności silników, głównie poprzez właściwą obsługę remontową.